Groen heeft de toekomst

Op zaterdag 29 september 2018 mocht ik in Rotterdam met een column de conferentie ‘Groen van de toekomst‘ aftrappen. Voordat ik begon, heb ik onderstaand filmpje laten zien:

 

Daarna sprak ik de column uit:

Dit is de zogenaamde ‘leader’ van de televisieserie ‘Rotterdammers in het Groen‘ die  RTV-Rijnmond vanaf 22 september 2018 wekelijks uitzendt. Mijn rol is die van presentator, hoewel ‘presenteren’ een groot woord is – ik fiets door de stad, praat met ‘Rotterdammers in het Groen’ en af en toe roep ik wat. Wat ik zeg in dit filmpje, klopt. Ik ben eigenlijk altijd met dieren bezig, met dode dieren in het Natuurhistorisch Museum waar ik werk, of als ik buiten ben, met het rijke dierenleven in het Rotterdamse groen. Mensen in het groen heb ik eigenlijk altijd als hinderlijk ervaren. Ze jagen de vogels weg, vertrappen de planten, zagen bomen om, maaien het gras. En nu wilde Rijnmond juist mij mensen in de stadsnatuur laten bestuderen. Ze zochten een antwoord op de vraag ‘Wat doen ze er, waar en waarom?’.

Uiteindelijk heb ik het met veel plezier gedaan, vijf afleveringen – ‘Het stadspark’, ‘De singel’, ‘De stadstuin’, ‘De productietuin’ en ‘De volkstuin’. Kilometers gemaakt op een vouwfiets, van IJsselmonde tot in Overschie en van Schoonoord tot de Spoortuin. Ik moet toegeven dat mijn blik regelmatig afdwaalde af naar een tikkende specht of een jagende sperwer, maar toch kreeg ik de smaak te pakken, op mijn zoektocht naar mensen in parken en tuinen, op daken en langs singels.

Ik ben op groene plekken geweest die zelfs ik nog niet kende. Hippe dakakkers, verborgen stadstuintjes, braakliggende terreinen, volkstuinen, zelfs een verlaten treinspoor dat als onderdeel van ‘de Groene Connectie’ nu door een heuse stadsjungle voert. Met overal enthousiaste mensen die er van genieten en er letterlijk zelf wat van maken.

Ik heb ontdekt hoe Rotterdammers parken, tuinen en singels op verschillende manieren omarmen als een natuurlijk verlengstuk van hun leefgebied. Stadsnatuur is echt onmisbaar, voor iedereen!

Dat besef hebben we nog niet zo lang. Ik beweeg mij al een halve eeuw door het Rotterdamse groen. Heb de eekhoorns van het Kralingse Bos nog gekend. Heb de eerste Nijlgans zien komen, en ken de stad nog zonder aalscholvers en halsbandparkieten. Met mijn verrekijker had ik er tot een jaar of tien geleden bijna het rijk alleen. Hoe komt het dat de Rotterdammer openbaar groen terecht steeds meer als zijn natuurlijke habitat beschouwt en benut?

Dat heeft te maken met het besef dat natuur goed voor je is – je voelt je er fijn. Er is inmiddels een dikke stapel wetenschappelijk onderzoek die bewijst dat stadsmensen die een flinke portie buurtnatuur tot zich kunnen nemen, geestelijk en lichamelijk gezonder zijn dan mensen die dat moeten missen. Ziektecijfers zijn aanmerkelijk lager in groenere woongebieden. Lagere niveaus van depressie, angst en stress blijken geassocieerd met het aantal vogels dat mensen in hun omgeving kunnen zien. Het horen van vogelzang doet daar nog een schepje bovenop: het is rustgevender dan het geluid van kabbelend water en het zachtjes tikken van regen. Zelfs het voeren van vogels levert een heilzame klik tussen mens en natuur. Patiënten die in het ziekenhuis uitkijken op groen, genezen sneller dan zieken die uitzicht hebben op een blinde muur.

Na vijf weken filmen in de Rotterdamse stadsnatuur heb ik gezien hoe bestaande parken en andere groenvoorzieningen steeds intensiever gebruikt worden. Ik heb buurtbewoners letterlijk stadsnatuur zien maken, de BBQ-rookwolken boven het Vroesenpark zien opstijgen, en ben door een vrolijk dansend festivalpubliek op de schouders genomen. Ook heb ik kritische geluiden gehoord over wat wel en niet kan in een park. Waar ligt die grens?

De draagkracht van een park verschilt natuurlijk wezenlijk van die van een asfaltvlakte. De grens die gesteld moet worden, moet mensen de kans geven van het stadsgroen te genieten zonder uit het oog te verliezen dat juist het planten- en dierenleven de aantrekkelijkheid van parken bepaalt. Ik ken de veerkracht van de stadsnatuur en ben er van overtuigd dat ook uitzinnige festivalgangers liefhebbers zijn van het Rotterdamse groen. De grens van wat wel en niet kan, is een delicaat evenwicht tussen mens en natuur.

Natuurbesef is hierbij van groot belang, en biodiversiteit het toverwoord. Het toepassen van ecologische kennis in de stedelijke omgeving komt niet alleen plant en dier maar juist ook stadsmensen ten goede. Daar zou bij het groenbeheer vol op ingezet moeten worden. Benut braakliggende terreinen, maak groene verbindingen (ook met het buitengebied), maai bewust en met mate, geef insecten een kans, betrek burgers bij aanleg en onderhoud, en garandeer dat parken niet opgeofferd worden voor woningbouw of wegenaanleg.

Met het gestaag groeiende aantal mensen dat in een stedelijke omgeving leeft – nu al ruim 50 procent en in 2050 zeker 70 procent van de wereldbevolking – is het belang van stadsnatuur groter dan ooit.

Deze conferentie heet ‘Groen van de toekomst’. Ik zeg ‘Groen heeft de toekomst’.

.

De Ig Nobelprijzen van 2018

the_2018_Ig_Nobel_Prize_Photo_Eric_Workman-Improbable_ResearchIn de nacht van 13/14 september 2018 zijn in het Sanders theater van de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten de tien nieuwe Ig Nobelprijzen uitreikt aan wetenschappers die met hun werk ‘mensen eerst aan het lachen maken en daarna aan het denken zetten’. Het was de 28e Ig Nobelprijs Ceremonie.

De prijzen gingen dit jaar (naar onderzoek) naar ‘Achtbaanritten tegen nierstenen’ (Geneeskunde), ‘Chimpansee imiterende mensen – en andersom’ (Antropologie), ‘Het ruiken van vliegen in een glas wijn’ (Biologie), ‘Menselijk speeksel als schoonmaakmiddel’ (Scheikunde), ‘Doe-het-zelf colonoscopie’ (Geneeskunde-onderwijs), ‘Calorie-inname van een menselijk kannibalisme dieet (Voedingsleer), ‘Het wel of niet lezen van gebruiksaanwijzingen’ (Literatuur), ‘Schreeuwen en vloeken achter het stuur’ (Vrede), ‘Het meten van nachtelijke erecties met postzegels’ (Voortplantingsgeneeskunde) en ‘Voodoo-poppen om wraak te nemen op foute bazen’ (Economie)

In de nu 28 jarige Ig Nobel geschiedenis, met 280 prijzen, zijn Nederlanders dertien keer bekroond. Dit jaar vielen er er geen Nederlanders in de prijzen.

Ig Nobel Geneeskundeprijs – [USA]*

Marc Mitchell & David Wartinger, 

voor het gebruiken van achtbaanritten ter bespoediging van de passage van nierstenen.

REFERENCE: “Validation of a Functional Pyelocalyceal Renal Model for the Evaluation of Renal Calculi Passage While Riding a Roller Coaster,” Marc A. Mitchell, David D. Wartinger, The Journal of the American Osteopathic Association, vol. 116, October 2016, pp. 647-

Ig Nobel Antropologieprijs – [SWEDEN, ROMANIA, DENMARK, THE NETHERLANDS, GERMANY, UK, INDONESIA, ITALY]*

Tomas Persson, Gabriela-Alina Sauciuc & Elainie Madsen, 

voor het verzamelen van bewijsmateriaal, in een dierentuin, dat chimpansees mensen ongeveer net zo vaak en net zo goed imiteren als mensen chimpansees imiteren.

REFERENCE: “Spontaneous Cross-Species Imitation in Interaction Between Chimpanzees and Zoo Visitors,” Tomas Persson, Gabriela-Alina Sauciuc, and Elainie Madsen, Primates, vol. 59, no. 1, January 2018, pp 19–29.

Ig Nobel Biologieprijs – [SWEDEN, COLOMBIA, GERMANY, FRANCE, SWITZERLAND]*

Paul Becher, Sebastien Lebreton, Erika Wallin, Erik Hedenstrom, Felipe Borrero-Echeverry, Marie Bengtsson, Volker Jorger & Peter Witzgall, 

voor het aantonen dat wijndeskundigen op betrouwbare wijze met behulp van geur de aanwezigheid van een enkele vlieg in een glas wijn kunnen herkennen.

REFERENCE: “The Scent of the Fly,” Paul G. Becher, Sebastien Lebreton, Erika A. Wallin, Erik Hedenstrom, Felipe Borrero-Echeverry, Marie Bengtsson, Volker Jorger, and Peter Witzgall, bioRxiv, no. 20637, 2017. (ook: Journal of Chemical Ecology, May 2018, Volume 44, Issue 5, pp 431–435)

Ig Nobel Scheikundeprijs – [PORTUGAL]*

Paula Romão, Adília Alarcão & wijlen César Viana, 

voor het meten van de mate waarin menselijk speeksel een goed reinigingsmiddel is voor vuile oppervlakken.

REFERENCE: “Human Saliva as a Cleaning Agent for Dirty Surfaces,” by Paula M. S. Romão, Adília M. Alarcão and César A.N. Viana, Studies in Conservation, vol. 35, 1990, pp. 153-155.

self-colonoscopyIg Nobel Geneeskunde-onderwijsprijs – [JAPAN]*

Akira Horiuchi, 

voor het medische rapport ‘Colonoscopie in de zittende positie: ervaringen met zelf-colonoscopie’ (‘Colonoscopy in the Sitting Position: Lessons Learned From Self-Colonoscopy’)

REFERENCE: “Colonoscopy in the Sitting Position: Lessons Learned From Self-Colonoscopy by Using a Small-Caliber, Variable-Stiffness Colonoscope,” Akira Horiuchi and Yoshiko Nakayama, Gastrointestinal Endoscopy, vol. 63, No. 1, 2006, pp. 119-20.

Ig Nobel Letterenprijs – [AUSTRALIA, SERBIA, EL SALVADOR, UK]*

Thea Blackler, Rafael Gomez, Vesna Popovic and M. Helen Thompson, 

voor het documenteren dat de meeste mensen die gecompliceerde producten gebruiken de gebruiksaanwijzing niet lezen.

REFERENCE: “Life Is Too Short to RTFM: How Users Relate to Documentation and Excess Features in Consumer Products,” Alethea L. Blackler, Rafael Gomez, Vesna Popovic and M. Helen Thompson, Interacting With Computers, vol. 28, no. 1, 2014, pp. 27-46.

Ig Nobel Voedingsleerprijs – [ZIMBABWE, TANZANIA, UK]*

James Cole, 

voor het berekenen dat de calorie-inname van een menselijk kannibalisme-dieet significant lager is dan de calorie-inname van de meeste andere traditionele vleesdiëten.

REFERENCE: “Assessing the Calorific Significance of Episodes of Human Cannibalism in the Paleolithic,” James Cole, Scientific Reports, vol. 7, no. 44707, April 7, 2017.

Ig Nobel Vredesprijs – [SPAIN, COLOMBIA]*

Francisco Alonso, Cristina Esteban, Andrea Serge, Maria-Luisa Ballestar, Jaime Sanmartín, Constanza Calatayud & Beatriz Alamar, 

voor het meten van de frequentie, motivatie en effecten van schreeuwen en vloeken tijdens het besturen van een auto.

REFERENCE: “Shouting and Cursing While Driving: Frequency, Reasons, Perceived Risk and Punishment,” Francisco Alonso, Cristina Esteban, Andrea Serge and Maria-Luisa Ballestar, Journal of Sociology and Anthropology, vol. 1, no. 12017,, pp. 1-7.

REFERENCE: “La Justicia en el Tráfico: Conocimiento y Valoración de la Población Española” [“Justice in Traffic: Knowledge and Valuation of the Spanish Population”)], F. Alonso, J. Sanmartín, C. Calatayud, C. Esteban, B. Alamar, and M. L. Ballestar, Cuadernos de Reflexión Attitudes, 2005.

Ig Nobel Geneeskunde-onderwijsprijs – [USA, JAPAN, SAUDI ARABIA, EGYPT, INDIA, BANGLADESH]*

John Barry, Bruce Blank & Michel Boileau, 

voor het gebruik van postzegels om te testen of het mannelijk geslachtsorgaan goed functioneert – zoals beschreven in hun publicatie ‘Nachtelijke peniszwelling-bewaking met postzegels’ (‘Nocturnal Penile Tumescence Monitoring With Stamps’).

REFERENCE: “Nocturnal Penile Tumescence Monitoring With Stamps,” John M. Barry, Bruce Blank, Michael Boileau, Urology, vol. 15, 1980, pp. 171-172.

stamps

Ig Nobel Economieprijs – [CANADA, CHINA, SINGAPORE, USA]*

Lindie Hanyu Liang, Douglas Brown, Huiwen Lian, Samuel Hanig, D. Lance Ferris & Lisa Keeping, 

voor het onderzoeken of het effectief is voor werknemers om Voodoo-poppen te gebruiken om wraak te nemen op foute bazen.

REFERENCE: “Righting a Wrong: Retaliation on a Voodoo Doll Symbolizing an Abusive Supervisor Restores Justice,” Lindie Hanyu Liang, Douglas J. Brown, Huiwen Lian, Samuel Hanig, D. Lance Ferris, and Lisa M. Keeping, The Leadership Quarterly, February 2018.

 * De landennamen na de categorie verwijzen naar de landen waar de prijswinnaars opgeleid zijn, werken of gewerkt hebben en verwijzen niet noodzakelijkerwijs naar de nationaliteit van de personen.

 

Hij komt! ‘Der Entenmann’

Der Entenmann_Kees Moeliker_Edel Books_3D Cover_eingerücktEen interview in Der Spiegel van 29 april 2017 bracht mijn werk onder de aandacht van veel mensen in Duitsland. Hierdoor raakte de Hamburgse uitgever Edel Books  geïnteresseerd in mijn eerste boek ‘De eendenman‘. Via mijn Nederlandse uitgever Nieuw Amsterdam regelden ze de rechten voor de Duitse uitgave. De vertaling – een hoogstandje van Gerrit ten Bloemendal – werd gesubsidieerd door het Nederlands Letterenfonds. Het boek verschijnt 7 september 2018 onder de titel ‘Der Entenmann – Von Spatzenklöten, aussterbenden Filzläusen und nekrophilen Enten’.

Geen idee of men in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland op ‘Der Entenmann’ zit te wachten, maar ik ben blij met een grote, nieuwe lezersmarkt voor onwaarschijnlijk onderzoek, opmerkelijk diergedrag en dode dieren met een verhaal.

Überarbeitet und aktualisiert
Omdat ‘De eendenman’ inmiddels behoorlijk gedateerd is (2009), heb ik het boek in overleg met Edel Books geactualiseerd en aangevuld met passende verhalen uit ‘De bilnaad van de teek’ en ‘De kloten van de mus’. Het hoofdstuk ‘Homoseksuele necrofilie’ is breder van opzet en heet nu ‘Nekrophilie im Tierreich’. Het bevat een representatief overzicht van seksuele interacties tussen levende en dode dieren. Het hoofdstuk over mijn Ig Nobel avontuur (‘Sind Sie der Entenmann?’) is uitgebreid met een verhandeling over Ig Nobel prijswinnaars uit Duitstalige landen. Voor ‘Help, de schaamluis verdwijnt!’ heb ik aanvullend onderzoek gedaan in Duitse insectencollecties en in de oude Duitse schaamluisliteratuur. Duitsland en Oostenrijk blijken de bakermat van het schaamluisonderzoek te zijn. Het hoofdstuk ‘De maffe merel’ (‘Die durchgeknallte Amsel’) bevat meer gevallen van schaduwboksende vogels, en er is een nieuw hoofdstuk over dieren die het slachtoffer werden van sportwedstrijden: ‘Sportopfer’. Alles bijelkaar 320 rijk geïllustreerde pagina’s:

Der Entenmann – Von Spatzenklöten, aussterbenden Filzläusen und nekrophilen Enten 320 Seiten | Hardcover mit 122 Abbildungen | Format 13,5 x 19 cm
Auch als E-Book erhältlich | ISBN 978-3-8419-0610-6 | bestellen kan hier

Hieronder twee citaten waarmee het boek, bij wijze van motto, begint:

Oskar Heinroth (1871-1945) was een groot eendenkenner die de term ethologie  (gedragsonderzoek) als vakgebied binnen de biologie introduceerde. Zijn leerling, Konrad Lorenz (1903-1989), borduurde voort op Heinroths werk en sleepte er, samen met Niko Tinbergen en Karl von Frisch, in 1973 de Nobelprijs mee in de wacht.

Bestellen kan alvast hier: [klik]

 

De Ig Nobelprijzen van 2017

Ig Nobel Prize, 2017In de nacht van donderdag op vrijdag 14/15 september 2017 zijn in het Sanders Theater van de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten de tien nieuwe Ig Nobelprijzen uitreikt aan wetenschappers die met hun werk ‘mensen eerst aan het lachen maken en daarna aan het denken zetten’. Het was de 27e Ig Nobelprijs Ceremonie.

De prijzen gingen dit jaar (naar onderzoek) naar ‘Didgeridoo tegen snurken’ (Vrede), ‘Mensenbloed drinkende vampiervleermuizen’ (Voedingsleer), ‘Tweelingen die zichzelf niet herkennen’ (Cognitie), ‘Walgen van kaas’ (Geneeskunde), ‘Vaste en vloeibare katten’ (Vloeistofdynamica), ‘Gokkers en krokodillen’ (Economie), ‘Een vrouwelijke penis en een mannelijke vagina bij een grot-insect’ (Biologie), ‘Oude mannen met grote oren’ (Anatomie), ‘Achterwaarts koffieklotsen’ (Natuurkunde) en ‘Vaginale muziek voor de ongeborene’ (Verloskunde).

In de nu 27 jarige Ig Nobel geschiedenis, met 270 prijzen, zijn Nederlanders dertien keer bekroond. Dit jaar viel Nederland niet in de prijzen.

De prijzen werden uitgereikt door de (echte) Nobelprijswinnaars Oliver Hart (Economie, 2016), Eric Maskin (Economie, 2007) en Roy Glauber (Natuurkunde, 2005)

Dit zijn de winnaars van 2017, en de categorieën waarin de prijzen zijn gevallen:

Ig Nobel Natuurkundeprijs 2017  [Frankrijk, Singapore, USA]

Marc-Antoine Fardin,

voor het gebruiken van vloeistofdynamica voor het onderzoeken van de vraag ‘Kan een kat zowel vast als vloeibaar zijn?’

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for using fluid dynamics to probe the question “Can a Cat Be Both a Solid and a Liquid?”

REFERENCE: “On the Rheology of Cats,” Marc-Antoine Fardin, Rheology Bulletin, vol. 83, 2, July 2014, pp. 16-17 and 30.

cats_ig _2017

Ig Nobel Vredesprijs 2017  [Zwitserland, Canada, Nederland, USA]

Milo Puhan, Alex Suarez, Christian Lo Cascio, Alfred Zahn, Markus Heitz en Otto Braendli,

voor het aantonen dat het regelmatig bespelen van een didgeridoo een effectieve behandeling is bij snurken en obstructief slaap-apneu.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for demonstrating that regular playing of a didgeridoo is an effective treatment for obstructive sleep apnoea and snoring.

REFERENCE: “Didgeridoo Playing as Alternative Treatment for Obstructive Sleep Apnoea Syndrome: Randomised Controlled Trial,” Milo A. Puhan, Alex Suarez, Christian Lo Cascio, Alfred Zahn, Markus Heitz and Otto Braendli, BMJ, doi:10.1136/bmj.38705.470590.55 (published 23 December 2005)

Ig Nobel Economieprijs 2017  [Australië, USA]

Matthew Rockloff en Nancy Greer,

voor hun experimenten die laten zien hoe contact met een levende krokodil iemands bereidheid tot gokken beïnvloedt.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for their experiments to see how contact with a live crocodile affects a person’s willingness to gamble.

REFERENCE: “Never Smile at a Crocodile: Betting on Electronic Gaming Machines is Intensified by Reptile-Induced Arousal,” Matthew J. Rockloff and Nancy Greer, Journal of Gambling Studies, vol. 26, no. 4, December 2010, pp. 571-81.

gambler_and_croc_Ig_Nobel_Economics_2017_Photo_Matt-Rockloff_web

Ig Nobel Anatomieprijs 2017  [UK]

James Heathcote,

voor zijn medische studie ‘Waarom hebben oude mannen grote oren?’

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for his medical research study “Why Do Old Men Have Big Ears?”

REFERENCE: “Why Do Old Men Have Big Ears?” James A. Heathcote, British Medical Journal, vol. 311, 1995, p. 1668.

ears_igs_2017

Ig Nobel Biologieprijs 2017  [Japan, Brazilië, Zwitserland]

Kazunori Yoshizawa, Rodrigo Ferreira, Yoshitaka Kamimura en Charles Lienhard,

voor hun ontdekking van een vrouwelijke penis en een mannelijke vagina bij een grotluis.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for their discovery of a female penis, and a male vagina, in a cave insect.

REFERENCE: “Female Penis, Male Vagina and Their Correlated Evolution in a Cave Insect,” Kazunori Yoshizawa, Rodrigo L. Ferreira, Yoshitaka Kamimura, Charles Lienhard, Current Biology, vol. 24, no. 9, 2014, pp. 1006-1010.

Ig Nobel Vloeistofdynamicaprijs 2017  [Zuid-Korea]

SpillingJiwon Han,

voor zijn studie van vloeistof-klotsdynamica, om te leren wat er gebeurt wanneer iemand achteruitloopt met een kop koffie in de hand.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for studying the dynamics of liquid-sloshing, to learn what happens when a person walks backwards while carrying a cup of coffee.

REFERENCE: “A Study on the Coffee Spilling Phenomena in the Low Impulse Regime,” Jiwon Han, Achievements in the Life Sciences, vol. 10, no. 1, 2016, pp. 87-101.

Ig Nobel Voedingsleerprijs 2017  [Brazilië, Canada, Spanje]

Fernanda Ito, Enrico Bernard en Rodrigo Torres,

voor de eerste wetenschappelijke beschrijving van mensenbloed in het dieet van de ruigpootvampiervleermuis.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for the first scientific report of human blood in the diet of the hairy-legged vampire bat.

REFERENCE: “What is for Dinner? First Report of Human Blood in the Diet of the Hairy-Legged Vampire Bat Diphylla ecaudata,” Fernanda Ito, Enrico Bernard, and Rodrigo A. Torres, Acta Chiropterologica, vol. 18, no. 2, December 2016, pp. 509-515.

Ig Nobel Geneeskundeprijs 2017  [Frankrijk, UK]

Jean-Pierre Royet, David Meunier, Nicolas Torquet, Anne-Marie Mouly en Tao Jiang,

voor het gebruik van geavanceerde hersenscantechnieken om te meten in welke mate sommige mensen van kaas walgen.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for using advanced brain-scanning technology to measure the extent to which some people are disgusted by cheese.

REFERENCE: “The Neural Bases of Disgust for Cheese: An fMRI Study,” Jean-Pierre Royet, David Meunier, Nicolas Torquet, Anne-Marie Mouly and Tao Jiang, Frontiers in Human Neuroscience, vol. 10, October 2016, article 511.

Croyet_Medicine_2017_br

dr. Jean-Pierre Royet walgt niet van kaas.

Ig Nobel Cognitieprijs 2017  [Italië, Spanje, UK]

Matteo Martini, Ilaria Bufalari, Maria Antonietta Stazi en Salvatore Maria Aglioti,

voor het aantonen dat veel eeneiige tweelingen zich op foto’s niet uit elkaar kunnen houden.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for demonstrating that many identical twins cannot tell themselves apart visually.

REFERENCE: “Is That Me or My Twin? Lack of Self-Face Recognition Advantage in Identical Twins,” Matteo Martini, Ilaria Bufalari, Maria Antonietta Stazi, Salvatore Maria Aglioti, PLoS ONE, vol. 10, no. 4, 2015: e0120900.

cognition_2017

Ig Nobel Verloskundeprijs 2017  [Spanje]2-InstitutMarques_MouthFetus

Marisa López-Teijón, Álex García-Faura, Alberto Prats-Galino en Luis Pallarés Aniorte,

voor het aantonen dat een

menselijke foetus sterker reageert op muziek die in de vagina van de moeder afgespeeld wordt, dan muziek die op de buik van de moeder afgespeeld wordt.

officiële Engelstalige Ig Nobel citatie:

for showing that a developing human fetus responds more strongly to music that is played electromechanically inside the mother’s vagina than to music that is played electromechanically on the mother’s belly.

REFERENCE: “Fetal Facial Expression in Response to Intravaginal Music Emission,” Marisa López-Teijón, Álex García-Faura, and Alberto Prats-Galino, Ultrasound, November 2015, vol. 23, no. 4, pp. 216–223.

REFERENCE: “Fetal Acoustic Stimulation Device,” patent ES2546919B1, granted September 29, 2015 to Luis y Pallarés Aniorte and Maria Luisa López-Teijón Pérez.

6-InstitutMarques_Babypod3

Voor een overzicht van alle Ig Nobelprijswinnaars sinds 1991, klik hier.

De lijst met dertien Nederlandse Ig Nobelprijswinnaars, klik hier.

Groeneveldprijs 2017!

Op 19 mei 2017 ontvingen Jelle Reumer en ik de Groeneveldprijs, in Kasteel Groeneveld. Deze prijs wordt sinds het jaar 2000 uitgereikt aan een persoon of organisatie die zich bijzonder heeft ingezet voor het debat over natuur en landschap in Nederland.

Dat is natuurlijk een grote eer, zeker ook gezien de namen en de wapenfeiten van de laureaten die ons voorgingen: Geert Mak (2000), Koos van Zomeren (2001), Helen Mayer Harrison & Newton Harrison (2002), Matthijs Schouten (2003), Jared Diamond (2004), Willem Overmars (2005), Frans van der Hoff (2006), Benny Jolink (2007), Louise Fresco (2008), Auke van der Woud (2009), Willem van Toorn (2010), John Berger (2011), Tracy Metz (2012), de Groene redactie van dagblad Trouw (2013/2014), Wouter Helmer (2015) en Digna Sinke (2016).

Op de oorkonde die Wim van Helden (voorzitter van de stichting Groeneveld) overhandigde, staat te lezen waarom we met deze prijs werden beloond.

[De stichting Groeneveld reikt met bijzonder veel genoegen de Groeneveldprijs 2017 uit aan Kees Moeliker]:

die door zijn lichtvoetige aanpak van ogenschijnlijk triviale details betreffende de stedelijke natuur ons anders leert kijken in de stad.

Op de oorkonde van Jelle Reumer staat hetzelfde. We kregen de prijs voor onze publicaties over natuur in de stad en voor de tentoonstellingen en activiteiten over stadsnatuur in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam. Het persbericht dat Stichting Groeneveld op 19 april 2017 verspreidde, verwoordt het als volgt:

De sprankelende presentatie van wetenswaardigheden over de natuur, in het bijzonder de stedelijke natuur is het eigenzinnige waarmerk geworden van beide laureaten en van Het Natuurhistorisch. Op speelse wijze plaatst het Natuurhistorisch Museum Rotterdam ogenschijnlijk triviale details uit de natuur in een ruimer maatschappelijk en natuurlijk perspectief. De nadrukkelijk open communicatie met de lokale instellingen van onderwijs en wetenschap is een al even kenmerkende karakteristiek van beide laureaten. Ook in hun publicitaire activiteiten zijn Reumer en Moeliker opmerkelijk actief en gericht op een stedelijk, nationaal en internationaal publiek.

GroeneveldPrijs_2017

Jelle Reumer (links) en Kees Moeliker met de Groeneveldprijs 2017.

Na de officiële uitreiking volgde de Groeneveldlezing 2017 waarbij Jelle Reumer de natuur in Nederland kenschetste als ‘zombienatuur’ en stelde ‘voor biodiversiteit  moet je de eeuwige raaigrasvelden en de letterlijk onoverzienbare maisakkers achter je laten en de stadspoort binnentreden.’ Ik kon daar mooi op aansluiten met een bloemlezing over een aantal ‘ogenschijnlijk triviale details betreffende de stedelijke natuur’. Deze lezingen zullen te zijner tijd in druk verschijnen.

De pennen zijn geslepen

Op donderdag 27 oktober 2016 begint voor mij en zes andere logo_de_pennenlotgenoten op de televisie (kanaal NPO 2) een nieuw avontuur getiteld ‘De Pennen zijn Geslepen‘. AvroTros, de omroep die de zevendelige serie de komende donderdagavonden om 20:25 uur uitzendt, verwoordt het zo:

Onder leiding van Saskia Noort, Paul Sebes en Willem Bisseling stappen zeven bekende Nederlanders in de wereld van misdaad, moord en intriges. Ze bezoeken crime scenes, onderzoeken sporen van een misdrijf, raken verwikkeld in achtervolgingen en komen alles te weten over moordwapens en lijken. Daarnaast kruipen ze in de huid van slachtoffer en dader en worden [ze] zelf ook tot op het bot gefileerd.

Dit alles ondergaan de kandidaten om tot het schrijven van een literaire thriller te komen in de eerste literaire competitie op televisie: De Pennen zijn Geslepen. Onder leiding van literair agenten Paul Sebes en Willem Bisseling en bestsellerauteur Saskia Noort ontdekken ze alle aspecten van het schrijversvak en ondervinden ze ieder aspect van een thriller aan den lijve. Wie van deze zeven kandidaten weet al deze ervaringen het beste om te zetten in woorden en mag uiteindelijk een echt boek uitbrengen? De Pennen zijn Geslepen is vanaf donderdag 27 oktober elke week te zien op NPO 2 bij AVROTROS.

Mijn partners-in-crime zijn Monic Hendrickx (actrice), Gerda Havertong (theatermaakster), Arnold Karskens (oorlogsjournalist), Hans Ubbink (modeontwerper), Steven Pont (ontwikkelingspsycholoog) en Tinkebell (kunstenares).

Het is superspannend. Zeker voor mij omdat ik nooit verder gekomen ben dan het schrijven van non-fictie boeken (De eendenman, De bilnaad van de teek en De kloten van de mus [die op 4 november 2016 verschijnt]), en eigenlijk nooit een thriller gelezen heb (die ik me herinner). Niettemin broed ik al langer op het plan om ‘ooit’ een roman te schrijven en deze buitenkans om het echte schrijversvak in competitieverband te leren, heb ik direct gegrepen.

Ik begon enigszins onverschillig aan dit avontuur, maar de juryleden en televisiemakers brachten mij (en mijn mede-kandidaten) al meteen in de eerste aflevering tot het uiterste: we kregen een Uzi en AK-47 in handen gedrukt, onderzochten sporen op een crime scene, en bevroegen een onvervalste moordenaar – allemaal ter inspiratie voor de eerste schrijfopdracht ‘Beschrijf een geloofwaardige moord in 750 woorden’. Spannend, want de concurrentie is moordend!

deelnemers

 

 

 

Rotterdamse natuurvorsers

Essay_Roterodamum_2_2015Woensdag 6 januari 2016 werd het tweede Essay Roterodamum gepresenteerd in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam. De Stichting Historische Publicaties Roterodamum, initiatiefnemer en uitgever van de essayreeks, verleende mij de eervolle opdracht het te schrijven. Het 60 pagina’s tellende en mooi vormgegeven boekje is getiteld ‘Rotterdamse Natuurvorsers’. Ik schreef er de volgende ‘disclamer’ boven, want ik ben geen historicus:

Dit essay gaat over Rotterdamse natuurvorsers en natuurvorsen in Rotterdam. Het heeft een autobiografisch karakter en is daardoor beslist geen allesomvattend geschiedkundig overzicht van iedereen die in en om Rotterdam bij natuuronderzoek betrokken is of was. Het geheel is een samenraapsel dat slechts twee verbindende elementen kent: verwondering en bewondering voor de natuur en mijn eigen interesses en belevenissen.

De presentatie van het essay werd ingeleid door een van de redactieleden, Matthijs Dicke. Van hem zijn de volgende (lovende) woorden:

… dit is het tweede essay in onze nieuwe, nog jonge reeks. Ik denk dat het een meer dan geslaagde opvolger is van het eerste essay van Henk Hofland dat in het najaar van 2014 verscheen. Net als Hoflands herinneringen aan zijn Rotterdamse jeugdjaren, beantwoordt jouw autobiografische verhaal eveneens aan de wens van onze stichting om een beeld te geven van de beleving van de stad in historisch perspectief. Je schrijft over je vroege kennismaking met het vak biologie en met de stadsnatuur van Rotterdam. Zonder dat je het verhaal strikt chronologisch hebt opgebouwd, volgen we je eigenlijk stapje voor stapje in je ontwikkeling als lokale natuurvorser. Dit verhaal verrijk jevoortdurend met verwijzingen naar geestverwante personen, of het nu gaat om wetenschappers van lang geleden die jou inspireerden of juist om nabije vrienden met wie jij je lange ontdekkingstocht tot op de dag van vandaag hebt gemaakt en beleefd. Dit levert een prachtig, afwisselend, gelaagd verhaal op.

Zo passeren bijvoorbeeld je eerste schelpenverzameling waarover je een brief schrijft aan Donald Duck en een expeditie op de Bergse Plassen waar jij als tiener in 1973 samen met je vogelvriend Michiel Hendriks de eerste Nijlgans van Rotterdam ontdekt. Je beschrijft verschillende Rotterdamse biologen die je voorgingen, onder wie Anton van Deinse, in wie jij jezelf enigszins herkent omdat hij veel publiceerde en omdat hij – zoals je schrijft – oog heeft voor het ongewone. Je schrijft dit alles in een mild-wetenschappelijke, toegankelijke en tegelijkertijd droogkomische stijl, die we van jou kennen.

Het mooie van het essay is dat we jou als persoon, met je bijzondere passie en fascinaties voor jouw vak beter leren kennen en dat je tegelijkertijd een beeld geeft van Rotterdam als natuurhistorisch decor dat altijd in beweging is en dus ook altijd actueel, relevant en urgent is. Het essay gelezen hebbend – het privilege van de redacteur – zal ik voorgoed anders naar de stad kijken. En ik ben ervan overtuigd dat alle Rotterdammers die het gaan lezen dat het komend jaar ook zullen doen. Hulde en duizendmaal dank, ook namens mijn mederedacteuren Arij de Boode, Els van den Bent en Nelleke Noordervliet, die de eerste versie eveneens met veel plezier hebben gelezen.

De eerste exemplaren werden door de uitgever op mijn verzoek aangeboden aan Kees Heij (die mij op het juiste moment omstreeks 1970 in aanraking bracht met de natuurhistorie) en Ferry van Jaarsveld (22), veelbelovend preparateur en de jongste vrijwilliger van het Natuurhistorisch Museum. De aanwezigen ontvingen allemaal een exemplaar van het essay.

De avond eindigde met een traditionele signeersessie:

De auteur signeert het exemplaar van Erwin Kompanje.

De auteur (rechts) signeert het exemplaar van Erwin Kompanje (links).

Essay Roterodamum 2 is (beperkt) verkrijgbaar: voor Euro 9,90 in de winkel van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam. Leden van Historisch Genootschap Roterodamum hebben een (automatisch) abonnement. Essay nummer 1 verscheen in 2014 en werd geschreven door Henk Hofland.

De Ig Nobelprijzen van 2015

The_2015_Ig_Nobel_Prize_Photo_Eric_Workman In de nacht van donderdag op vrijdag 17/18 september 2015 zijn in het Sanders Theater van de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten de tien nieuwe Ig Nobelprijzen uitreikt aan wetenschappers die met hun werk ‘mensen eerst aan het lachen maken en daarna aan het denken zetten’. Het was de 25e keer dat de Ig Nobelprijzen zijn uitgereikt. Dit jaar werd weer een Nederlander bekroond: taalwetenschapper Mark Dingemanse ontving, samen met zijn mede-onderzoekers Francisco Torreira en Nick J. Enfield, de Ig Nobel Literatuurprijs voor ‘de ontdekking dat het woord ‘hè?’ (of het equivalent daarvan) in vrijwel elke menselijke taal voor lijkt te komen – zonder er zeker van te zijn waarom.’

In de nu 25 jarige Ig Nobel geschiedenis, met 250 prijzen, is Nederland twaalf keer bekroond.

Voor een overzicht van alle winnaars sinds 1991, klik hier.

De prijzen werden uitgereikt door de (echte) Nobelprijswinnaars Carol Greider (fysiologie of geneeskunde 2009), Eric Maskin (Economie, 2007), Frank Wilczek (Natuurkunde, 2004), Jack Szostak (fysiologie of geneeskunde, 2009) en Dudley Herschbach (scheikunde, 1986).

Dit zijn de winnaars van 2015, en de categorieën waarin de prijzen zijn gevallen:

Ig Nobel Scheikundeprijs 2015
Callum Ormonde en Colin Raston [AUSTRALIA], en Tom Yuan, Stephan Kudlacek, Sameeran Kunche, Joshua N. Smith, William A. Brown, Kaitlin Pugliese, Tivoli Olsen, Mariam Iftikhar, Gregory Weiss [USA] voor het uitvinden van een scheikundig recept voor het gedeeltelijk ‘ontkoken’ van een ei.

Referentie: “Shear-Stress-Mediated Refolding of Proteins from Aggregates and Inclusion Bodies,” Tom Z. Yuan, Callum F. G. Ormonde, Stephan T. Kudlacek, Sameeran Kunche, Joshua N. Smith, William A. Brown, Kaitlin M. Pugliese, Tivoli J. Olsen, Mariam Iftikhar, Colin L. Raston, Gregory A. Weiss – ChemBioChem, epub January 2015.

Ig Nobel Natuurkundeprijs 2015
Patricia Yang [USA & TAIWAN], David Hu [USA & TAIWAN], en Jonathan Pham, Jerome Choo [USA] voor het testen van het biologische principe dat vrijwel alle zoogdieren hun blaas in ongeveer 21 seconden legen (plus of min 13 seconden).

Referentie: “Duration of Urination Does Not Change With Body Size,” Patricia J. Yang, Jonathan Pham, Jerome Choo, and David L. Hu – PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences), 2014: 201402289

Ig Nobel Literatuurprijs 2015
Mark Dingemanse [THE NETHERLANDS, USA], Francisco Torreira [THE NETHERLANDS, BELGIUM, USA], en Nick J. Enfield [AUSTRALIA, THE NETHERLANDS] voor de ontdekking dat het woord ‘huh?’ (of het equivalent daarvan) in vrijwel elke menselijke taal voor lijkt te komen – zonder er zeker van te zijn waarom.

Referentie: “Is ‘Huh?’ a universal word? Conversational infrastructure and the convergent evolution of linguistic items,” Mark Dingemanse, Francisco Torreira, and Nick J. Enfield – PLOS ONE, 2013.

Ig Nobel Managementprijs 2015
Gennaro Bernile [ITALY, SINGAPORE, USA], Vineet Bhagwat [USA], en P. Raghavendra Rau [UK, INDIA, FRANCE, LUXEMBOURG, GERMANY, JAPAN], voor de ontdekking dat veel topmanagers in hun kindertijd een voorliefde ontwikkelden voor het nemen van risico’s als zij natuurrampen (zoals aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, tsunami’s en bosbranden) meemaakten die – voor henzelf – geen akelige persoonlijke consequenties hadden.

Referentie: “What Doesn’t Kill You Will Only Make You More Risk-Loving: Early-Life Disasters and CEO Behavior,” Gennaro Bernile, Vineet Bhagwat, and P. Raghavendra Rau – Asian Finance Association (AsianFA) 2015 Conference Paper, SSRN 2423044.

Ig Nobel Economieprijs 2015
The Bangkok Metropolitan Police [THAILAND] voor het aanbieden van extra geld aan politiemensen die weigeren zich te laten omkopen.’

Referentie: talloze nieuwsberichten

Ig Nobel Geneeskundeprijs 2015
Gezamenlijk uitgereikt aan twee groepen: Hajime Kimata [JAPAN, CHINA]; en aan Jaroslava Durdiaková [SLOVAKIA, US, UK], Peter Celec [SLOVAKIA, GERMANY], Natália Kamodyová, Tatiana Sedláčková, Gabriela Repiská, Barbara Sviežená, en Gabriel Minárik [SLOVAKIA] voor experimenten die de biomedische voordelen of consequenties van intensief kussen (en andere intieme interacties tussen personen) bestuderen.

Referentie: “Kissing Reduces Allergic Skin Wheal Responses and Plasma Neurotrophin Levels,” Hajime Kimata – Physiology and Behavior, vol. 80, nos. 2-3, November 2003, pp. 395-8.

Referentie: “Reduction of Allergic Skin Weal Responses by Sexual Intercourse in Allergic Patients,” Hajime Kimata – Sexual and Relationship Therapy, vol 19, no. 2, May 2004, pp. 151-4.

Referentie: “Kissing Selectively Decreases Allergen-Specific IgE Production in Atopic Patients,” Hajime Kimata – Journal of Psychosomatic Research, vol. 60, 2006, pp. 545– 547.

Referentie: “Prevalence and Persistence of Male DNA Identified in Mixed Saliva Samples After Intense Kissing,” Natália Kamodyová, Jaroslava Durdiaková, Peter Celec, Tatiana Sedláčková, Gabriela Repiská, Barbara Sviežená, and Gabriel Minárik – Forensic Science International Genetics, vol. 7, no. 1, January 2013, pp. 124–8.

Ig Nobel Wiskundeprijs 2015
Elisabeth Oberzaucher [AUSTRIA, GERMANY, UK] en Karl Grammer [AUSTRIA, GERMANY] ‘voor het inzetten van wiskundige technieken om vast te stellen of en hoe Moulay Ismael de Bloeddorstige, de Keizer van Marokko, tussen 1697 en 1727 achthonderdachtentachtig (888) kinderen verwekte.’

Referentie: “The Case of Moulay Ismael – Fact or Fancy?” Elisabeth Oberzaucher and Karl Grammer – PLOS ONE, vol. 9, no. 2, 2014, e85292.

Ig Nobel Biologieprijs 2015
chicken_stickBruno Grossi, Omar Larach, Mauricio Canals, Rodrigo A. Vásquez [CHILE] en José Iriarte-Díaz [CHILE, USA], ‘voor de observatie dat wanneer je een stok-met-een-gewicht aan het achterste van een kip bevestigt, de kip dan op een manier loopt die overeenkomt met de wijze waarop men denkt dat dinosaurussen liepen.’

Referentie: “Walking Like Dinosaurs: Chickens with Artificial Tails Provide Clues about Non-Avian Theropod Locomotion,” Bruno Grossi, José Iriarte-Díaz, Omar Larach, Mauricio Canals, Rodrigo A. Vásquez – PLoS ONE, vol. 9, no. 2, 2014, e88458. [bij het artikel hoort een video: ‘Lateral view of a control and an experimental chicken during normal walking‘]

Ig Nobel Diagnostische geneeskundeprijs 2015
Diallah Karim [CANADA, UK], Anthony Harnden [NEW ZEALAND, UK, US], Nigel D’Souza [BAHRAIN, BELGIUM, DUBAI, INDIA, SOUTH AFRICA, US, UK], Andrew Huang [CHINA, UK], Abdel Kader Allouni [SYRIA, UK], Helen Ashdown [UK], Richard J. Stevens [UK], and Simon Kreckler [UK], ‘voor het vaststellen dat een acute blindedarmontsteking nauwkeurig gediagnosticeerd kan worden door de hoeveelheid pijn (te meten) die de patiënt heeft wanneer hij/zij over een verkeersdrempel gereden wordt.’

Referentie: “Pain Over Speed Bumps in Diagnosis of Acute Appendicitis: Diagnostic Accuracy Study,” Helen F. Ashdown, Nigel D’Souza, Diallah Karim, Richard J. Stevens, Andrew Huang, and Anthony Harnden – BMJ, vol. 345, 2012, e8012.

Ig Nobel Fysiologie- en Entomologieprijs 2015
Gezamenlijk toegekend aan twee individuen: Justin Schmidt [USA, CANADA], voor het nauwgezet creëren van de Schmidt Sting Pain Index die de relatieve pijn classificeert die mensen voelen wanneer ze worden gestoken door verschillende soorten insecten; en Michael L. Smith [USA, UK, THE NETHERLANDS], voor het zorgvuldig arrangeren van herhaalde bijensteken op 25 verschillende plaatsen op zijn lichaam, om er achter te komen welke plaatsen het minst pijnlijk zijn (schedel, puntje van de middenteen, bovenarm) en welke het pijnlijkst zijn (neusvleugels, bovenlip, schacht van de penis).

Referentie: “Hemolytic Activities of Stinging Insect Venoms,” Justin O. Schmidt, Murray S. Blum, and William L. Overal – Archives of Insect Biochemistry and Physiology, vol. 1, no. 2, 1983, pp. 155-160.

Referentie: “Honey Bee Sting Pain Index by Body Location,” Michael L. Smith – PeerJ, 2014, 2:e338.

bee_sting_figure-web

De Capelsebrugboulevard

Sinds eind november 2014 is er ook werk van mij te horen (!) in de publieke ruimte.
Erik Sandifort nodigde mij uit ‘om te reageren’ op het 70 meter lange panorama van Rotterdam dat hij heeft gemaakt ter verlevendiging van de ooit suffe en groezelige fietstunnel onder metrostation Capelsebrug, in Rotterdam. De vraag was eenvoudig, maar ik reageer zelden op kunst in de openbare ruimte. Daarom kostte het mij nog wel enige hoofdbrekens hoe ‘te reageren’. Uiteindelijk ben ik afgelopen nazomer een paar keer naar het metrostation gefietst (ik woon er in de buurt) om het werk van Sandifort op mij in te laten werken. Geheel volgens het boekje schreef ik wat mij inviel op, in het notitieboekje dat ik altijd bij mij draag. Het resultaat schreef ik op.

Het panorama, overigens, bestaat uit een serie superscherpe foto’s van Rotterdam langs de lijn Botlek – Noordereiland met de Nieuwe Maas als rode draag. Het is verbluffend wat er allemaal op te zien is. Ik zag warempel niets-vermoedende gebruikers van het openbaar vervoer en loslopende passanten kijken, jawel kijken. Dat deed ik ook, en nu is er dus ook wat te luisteren – naar een tekst van Jules Deelder en mijn woorden:

Capelsebrugboulevard

Dit is niet zomaar een plek, dit is het Capelsebrugpad: een tunnel door het metrotalud, een grens tussen stad en buitenwijk. Hier houdt de stad op en begint de polder – of andersom, zoals u wilt. Hierboven brengt de metro u zeker tien keer per uur de stad in of uit. Mijn reisadvies: blijf waar u bent!

Kijk hier. Van het stadshart naar het Noordereiland, de Kop van Zuid, Katendrecht, de Waalhaven, van Delfshaven tot de Botlek – een wijds panorama waarin de Nieuwe Maas alles verbindt. Met zo’n geweldig uitzicht op de stad is dit geen pad meer maar een boulevard, de Capelsebrugboulevard.

Sta even stil. Haal een patatje en een blikje fris, en kijk uw ogen uit. De waterbus vaart, een vlag hangt halfstok. Vliegt daar nu ook een meeuw? En dan het groen, ziet u dat ook? Op Zuid staan meer bomen dan gebouwen, en overal, zelfs tussen haven en industrie, kruipt de polder de stad in, of juist weg.

Open land, weidsheid. Koeien rukken op. U ruikt welhaast het veen, de klei, het natte gras. En stop, hoor het goed: de roep van de kievit. De stad is niet meer wat het was, geen stapel steen en staal. Het groen vecht terug en wint terrein. U ziet het hier: de stad is ook natuur.

Capelsebrugboulevard_2015
Zelf heb ik het ‘geluidsdocument’ ondanks vier (!) pogingen nooit gehoord, maar vermoedelijk trof ik iedere keer een storing. Ga eens kijken en luisteren langs de Capelsebrugboulevard, het is zeker de moeite waard. Al is het maar om het geluid van een baltsende kievit. Volgens de RET is het zelfs een belevenis.

Luister hier naar een reportage over dit onderwerp op Radio Rijnmond.

Rapid decapitation, followed by homosexual necrophilia

Rackelhahn_in_copula_2004Here is a gem that I found in the depths of the Internet. It adds to my ‘Animal Necrophilia Files’ and documents one of the most dramatic cases of avian homosexual necrophilia, and the first case I know of in Galliformes.

The three-minute video was first posted on the Internet on 7 April 2007 and titled ‘Der Rackelhahn – Ein unfruchtbarer Bastard’. It is dated 2004 and was taken and edited by Herbert Rödder *. ‘Professional hunter’ Hilmar Wichmann acted as biological consultant and producer (Rödder 2004). The location where the video was taped is unclear, but it was probably somewhere in northern Germany. Spoken comments are in the German language. Main character is a ‘Racklehahn’ – a male hybrid between a Capercaillie (Tetrao urogallus) and a Black Grouse (Tetrao tetrix). Both species occur across much of northern Eurasia and yield this hybrid throughout the zones of overlap within their respective distribution ranges and habits, especially in Scandinavia (Cramp & Simmons 1980; McCarthy 2006).

The video shows a snowy, forested landscape. It is a Black Grouse lek – an aggregation of males that gather to engage in competitive displays that may entice visiting females who are surveying prospective partners (for copulation). Two male Black Grouses are displaying. They do not attract females, but a Racklehahn. This cock quickly and vigorously attacks one of the Black Grouses. The much bigger bird tramples the grouse, hits him with his wings and forcefully pecks his head, with special attention for the bright red combs. After a mere 40 seconds the Racklehahn ends the fight by ripping off the head and throwing it away. Then he immediately mounts the lifeless mess and copulates for 20 seconds. After dismounting, the cock keeps pecking into the decapitated body.

The wording of the voice-over is carefully chosen, and spoken with appropriate diction:

‘Seine Kampf entsteigt er so weit das er den Kopf abreißt und weg schmeißt. Es ist kaum zu glauben das ein Vogel zu solch eine grausame Tat fähig ist. Was vor und hinten ist an dem zerfetztem Birkhahn ist kaum erkennbar. Trotzdem kopuliert der Rackelhahn mehrere Male auf dem leblosen Körper [ … ] Die Natur kann schön sein, aber auch grausam.’

[As he loses himself in the fight, he tears off the head and throws it away. It is hard to believe that a bird is capable of doing such a cruel act. What’s the front or rear of the tattered Black Grouse is barely visible. Nevertheless, the Rackelhahn copulates the lifeless body several times. Nature can be beautiful, but also cruel.]

Hybrids between male Black Grouse and female Capercaillie are the most common grouse hybrids (Porkert et al. 1997). They mostly turn out to be males (McCarthy 2006), and are known to occur solitary on black grouse leks where they display aggressively towards male black grouse (Hjorth 1970; Porkert et al. 1997). What this video documents – a fight that ends with the violent death (by decapitation) of a black grouse, immediately followed by a (homosexual necrophiliac) copulation – was not documented before. It is a unique case in animals. Homosexual necrophilia after non-violent death is known, in ducks and other vertebrates.

male hybrid 'Rackelhahn' mating with female capercaillie. [from: Porkert et al. (1997)]

Male hybrid ‘Rackelhahn’ mating with female capercaillie. [from: Porkert et al. (1997)]

Although the decapitated grouse was a complete mess, the Racklehahn did mount the rear end, and mated while holding the neck (as the head was missing) with the drooped position of the partly spread wings (the classic copulatory position of Capercaillie – contrary to beating the wings during copulation by black grouse [Porkert et al. 1997]). The shivering body of the copulating Racklehahn clearly indicates penetration and ejaculation.

* I tried to trace and contact the people who took and produced this video, but failed. Should any know them, please let me know as I am interested to see the uncut footage.

References

McCarthy, E.M. 2006 – Handbook of Avian Hybrids – Oxford University Press [PDF]

Hjorth, I. 1970 – Reproductive behaviour in Tetraonidae with special reference to males – Viltrevy 7(4): 181-596

Porkert, J., Solheim, R. & Flor. A. 1997 – Behaviour of hybrid male Tetrao tetrix (male) x T. urogallus (female) on black grouse leks – Wildlife Biology 3(3/4): 169-176

Rödder, H. 2004 – ‘Der Rackelhahn – Ein unfruchtbarer Bastard’ –  HR-Studio, http://www.myvideo.de/watch/1195637/Der_Rackelhahn_Ein_unfruchtbarer_Bastard